Friday, June 21, 2019

अन्टुसको दर्दनाक अन्त्य र कम्युनिष्ट पार्टी ।

बषौं अघि पार्टी स्कुल विभागको जिम्मा भएको वेला तयार पारेका केहि प्रशिक्षण सामग्री आज कम्प्युटरमा फेला परे । त्यसमध्य एउटा थियो सोभियत संघको कम्युनिष्ट पार्टी वोल्सेविकको इतिहास । त्यसको अन्तिममा रहेको एउटा प्रेरक प्रसंग कम्युनिष्ट पार्टीले कहिल्यै विर्सन नहुने छ । आज जसलाई यहाँ जस्ताको तस्तै प्रस्तुत गरेको छुँ । सान्दर्भिक छ ।

यो प्रसंग मैले जतिपटक पढेको छुँ त्यतिपटक मन चसक्क भएको छ र आँखा रसाएका छन् । आज पनि यो व्लग लेखिरहँदा किन किन एकाएक आँखा रसाए । सम्भावित अनिष्टको आशंकाले मन खिन्न भयो ।

विश्व कम्युनिष्ट आन्दोलनको इतिहासका कैयौं गहन शिक्षाहरु मध्य मुख्य र महत्वपूर्ण शिक्षा के हो भने यदि एउटा कम्युनिष्ट पार्टी जनता संग विशाल सम्पर्कमा हुदैन, जवसम्म उसले जनता संगको आफ्ना सम्वन्धहरुलाई लगातार रुपमा सुदृढ गराईराख्दैन, जवसम्म उसले जनताका आवाजहरु कसरी सुन्ने र उनिहरुका जरुरी आवस्यकताहरु कसरी वुझ्ने भन्ने जान्दैन, जवसम्म उसले केवल आफु जनतालाई पढाउन मात्र जान्दछ र जनतावाट सिक्न जान्दैन, कामदारवर्गको पार्टी वास्तविक जनआधारित पार्टी हुन सक्दैन र लाखौं कामदार वर्ग र श्रमजीवि जनताको नेतृत्व गर्न सक्दैन ।

कामरेड लेनिन र स्टालिन जस्ता गुरुहरुले हामीलाई सिकाएर जानुभएको छ कि यदि कम्युनिष्ट पार्टीले आफुलाई तमाम मेहनतकश जनसमुदाय (आधारभूत रुपमा सर्वहारावर्ग र विस्तृतरुपमा गैरसर्वहारा मेहनतकशहरु समेत) संग जोडिने, नजिकको सम्पर्कमा रहने र खासमा उनिहरुमै समाहितहुने हो भने उ अजेय रहन्छ । होईन, यदि उ आफुलाई साँघुरो पार्टी खवटा भित्र खुम्च्याइराख्छ, जनतावाट कटेर रहन्छ र नौकरशाही खियाले ढाकिईरहन्छ भने उसलाई समाप्त हुनबाट कसैले रोक्न सक्दैन । त्यस्तो पार्टी विस्तारै शुन्य हुदै जान्छ ।

माथि उल्लेखित प्रसंग १९३७ को मार्च महिनामा सोभियत कम्युनिष्ट पार्टीका महासचिव का. स्टालिनले केन्द्रिय समितिको विस्तारित वैठक सामु पेश गर्नुभएको प्रतिवेदनमा उहाँले कसरी पार्टीलाई जिवन्त, अजेय र नेतृत्वदायी वनाईराख्ने भन्ने कुराको वयान गर्दै उल्लेख गर्नुभएको थियो ।

"एउटा युनानी पुराण कथाको नायक छ अन्टुस । अन्टुस समुन्द्रदेव र पृथ्विदेवीको छोरा हुन्छ । उ आफ्नी आमा (पृथ्वि) संग अत्यन्तै दरिलो संग जोडिएको हुन्छ । उ आफ्नो समकालिन सवै वीरहरु भन्दा वीर हुन्छ । उसले नहराएका कुनै विर हुदैनन् । त्यसैले उसलाई अजेय वीरपुरुष मानिन्थ्यो । उसको यो ताकत कहाँवाट आउथ्यो त ? वास्तवमा जवजव उ कुनै कठिन परिस्थितिको सामना गर्थ्यो उ आफ्नी आमा (पृथ्वि) छुन आई पुग्थ्यो । उस्को ताकतको रहस्य उसकी आमा (धरातल–पृथ्वि) थिईन् । यहि उसको कमजोरी पनि थियो । यदि कुनै कारणवस पृथ्विवाट छुट्टिन्थ्यो भने उ अत्यन्त संकटमा पर्थ्यो । उसका शत्रुहरुले यो रहस्य थाहा पाए । अनि एक दिन मौका पारेर एउटा शत्रुले उसलाई हराईदियो । त्यो शत्रु थियो हर्क्यूलस ।

अन्तुसको शक्तिको रहस्य थाहापाएको हर्क्यूलसले अन्टुसलाई आकास युद्धको लागि ललकार्यो । सारा वीरहरुलाई हराईसकेको अन्टुसले जीतको दम्भमा उस्को आकास युद्धको हाँकलाई स्विकार गर्यो । हर्क्युलस आफ्नो षडयन्त्रमा सफल भयो र उसले अन्टुसलाई उक्साई उक्साई उसको वास्तविक ताकत (धरातल) संग अलग गरेर, जमिनमा टेक्न छुन नदिएर, घाँटी अठ्याएर, आकासमै झुण्ड्याएर मार्यो । अन्टुस छटपटायो, उसले आमालाई धेरै पुकारा गर्यो तर धरातल छोड्नेलाई समयले साथ दिएन ।"

अन्टुसको मृत्यु सम्वन्धि त्यो पुराण कथाबाट कम्युनिष्टहरुले सिक्नुपर्ने महत्वपूर्ण शिक्षा छ । कम्युनिष्टहरु आफ्नो आधारभूतवर्ग संगको दरिलो सम्पर्क र सम्वन्धका कारण वलियो वनेका हुन्छन् । जवसम्म उनिहरु आफनो जन्मदाता, पोषक र संरक्षक जनता संगको आफ्नो सम्वन्ध र सम्पर्क सुचारु राख्न सफल हुन्छन् उनिहरु अजेय रहन्छन् । दुनीयाँको कुनै ताकतले उनिहरुलाई हराउन सक्नेछैन । तर जीतको दम्भले, शत्रुको उक्साहटले आफ्नो वास्तविक ताकत संगको सम्वन्ध छोड्नेछन् शत्रुहरुले उसलाई घाँटी अठ्याँएर मार्नेछन् र त्यतिवेला जनता (उस्को आफ्नै जन्मदातृ) टुलुटुलु हेर्न वाहेक केहि गर्नसक्ने छैन ।